سر آغاز هر چاپی تقاضا و سفارش از سمت مشتری است با این تفاوت که در چاپ امنیتی در ابتدا باید تمامی مراحل مربوط به اخذ مجوز از سازمانهایی همچون بانک مرکزی و برخی وزارت خانه ها طی شود و سپس به چاپخانه های خاصی که آنها هم مجوزهای قانونی انجام چنین چاپ هایی را دارا هستند مراجعه و ثبت سفارش شود.
معمولا چاپخانه ها به علت داشتن تجربیات متعدد در حیطه امنیت اسناد چاپی در هنگام گرفتن سفارشات مشتریان پیشنهاداتی را جهت انتخاب فاکتورهای متناسب با هدف آنها ارائه می دهند.
از آنجایی که فاکتورهای امنیتی با پیشرفت تکنولوژی همراه در حال به روز رسانی هستند این اطلاعرسانی از سمت چاپخانه ها امری ضروری ست.بیشترین این فاکتورها در زمینه اسناد شناسایی هویتی و اسناد بهاداری چون چک و سفته بکار گرفته میشوند.
این فاکتورهای حیاتی را میتوان در چند بخش مرتبط با کاغذ امنیتی ، طراحی امنیتی ، چاپ امنیتی و عملیات تکمیلی چاپ دسته بندی کرد.اگر برای شما هم سوال در مورد مرحله آخر پیش آمده است باید گفت :عملیات تکمیلی بخش نهایی است، در این مرحله نیز با به کارگیری شیوه‌های متفاوت از جمله برجسته‌سازی، طلاکوبی، لمینیت، درج ovd ها مانند هولوگرام و … میتوان بر موارد امنیتی و ضد جعل افزود.
معمول ترین فاکتور امنیتی؛ کاغذ
اسناد کاغذی از دو نوع واترمارک_واترمارک مولد و یا دندی رول استفاده میشود.مثلا بر روی چک‌پول‌ها از تصویر چهره به عنوان واترمارک استفاده شده است که دارای تن‌های خاکستری از ۰ تا ۱۰۰ درصد است (مولد). این نوع واترمارک از درجه اهمیت و امنیت بالایی برخوردار است. تصاویری مانند چهره بالاترین ضریب امنیتی را داراست چرا که به دلیل کیفیت بالاتر، نفوذ بیشتر در عمق کاغذ و جزییات بیشتر جعل آن کار بسیار دشواری است. این در حالی است که امکان جعل واترمارک‌هایی که دارای طیف رنگی سفید هستند وجود دارد و تعدد جعل آن بیشتر است.
از دیگر جنبه های امنیت کاغذ، حساسیت به حلال شیمیایی است. کاغذهایی که سی سال پیش مورد استفاده قرار می‌گرفتند نیز دارای این ویژگی بودند اما تنها در برابر ۴ الی ۵ نوع حلال (که بسیار متداول بود) حساسیت داشتند. هر ساله بر تعداد این حلال‌ها افزوده شد تا هم‌اکنون که کاغذهای مورد استفاده در چاپ‌های امنیتی امروز به کلیه خانواده‌های حلال قطبی، غیرقطبی و سفیدکننده‌ها حساسیت نشان می‌دهند که شاید تعداد آنها بیش از صد ماده شیمیایی باشد.
حساسیت در مقابل خراشیدگی و اصطکاک یکی دیگر از فاکتورهای امنیتی کاغذ محسوب میشود که با توجه به میزان استفاده از سند امنیتی در مورد نوع آن تصمیم گیری میشود.مثلا در بکارگیری این فاکتور بین بلیط تاتر و اسکناس که همواره در معرض تنش و اصطکاک با عوامل محیطی گوناگون است تفاوت بسیاریست.
فیبرهای نوری البته از آن انواعی که در خمیر کاغذ استفاده می شوند یکی دیگر از فاکتورهای امنیتی محسوب میشوند.فیبرهای نوری رنگ‌های مختلفی دارند. ۲۵ سال پیش فیبر نوری نامریی تک‌رنگ بود. با پیشرفت تکنولوژی تعداد رنگ‌های فیبرهای نوری افزایش پیدا کرد تا به امروز که فیبرهای نوری در چندین رنگ مثل زرد، سبز، آبی و قرمز به کار می‌روند. فیبر نوری قرمز رنگ در میان دیگر فیبرهای نوری از بالاترین درجه امنیتی برخوردار است و جعل آن بسیار دشوار میشود، تا حدی که فیبر نوری قرمز تاکنون جعل نشده است و ما در ایران در تمام چک‌پول‌ها و دسته‌چک‌ها از فیبر نوری قرمز رنگ استفاده کرده‌ایم.
و اما نخ امنیتی که اکثرا آن را فاکتور اساسی برای جعلی بودن یا اصلی بودن اسناد مالی مثل اسکناس میدانند. نخ امنیتی به دو صورت است. یک نوع پنجره‌ای (windowed) است، به گونه‌ای که وقتی در کاغذ قرار گرفته گویی در لابه‌لای الیاف آن به صورت یک در میان بافته شده است. در حالی که اگر سند در مقابل نور قرار گیرد، نخ به صورت پیوسته دیده میشود. نوع دیگر نخ که به صورت محاط شده (Embeded) است به طور کامل در بافت کاغذ قرار می‌گیرد. اینگونه نخ‌ها با توجه به فرورفتگی یا برجستگی موجود بر روی سیلندر تولید کاغذ در عمق آن یا سطح آن قرار می‌گیرند. و دو طرف یا بخشی از آن با خمیره کاغذ پوشیده میشود.
نوعی نخ امنیتی وجود دارد که تابحال جاعلان از عهده جعل آن برنیامده اند و آن هم نخ حرارتی است. در دمای بالای 35 درجه طراحی آن به نحوی است که تغییر رنگ میدهد و وقتی به دمای پایین برمیگردد رنگ نخ به حالت عادی خود تغییر میکند.
نخ هولوگرافیک یکی دیگر از انواع نخ‌های امنیتی است که در زوایای مختلف به رنگ‌های مختلفی دیده میشود و چند سالی است که استفاده از آن در اسناد امنیتی و به ویژه چک‌پول‌ها و اسکناس‌ها عمومیت پیدا کرده است. نخ‌های فلورسنت هم نوع دیگری هستند که زیر نور ماورای بنفش تغییر رنگ می‌دهند.
طراحی امنیتی اسناد
پس از بررسی کامل کاغذ به بررسی طراحی آن در مسایل امنیتی میرسیم.در گذشته طراحی اسناد و اسکناس‌ها با دست انجام می‌گرفت. طراح بر روی کاغذ یا مستقیم بر روی سیلندر (برای چاپ‌های فولادی یا Intaglio) طرح پیچیده‌ای را پیاده یا حکاکی می‌کرد که در آن زمان کار مشکلی بود و زمان زیادی را می‌طلبید. با پیشرفت تکنولوژی و به کارگیری نرم‌افزارهای امنیتی، که تولیدکنندگان آنها در جهان بسیار معدود و انگشت‌شمار هستند، امروزه طراحی اسناد با ویژگی امنیتی بالا، به راحتی انجام می‌گیرد.
در کار چاپ شده نهایی هیچ‌گونه نقطه و یا ترامی وجود ندارد و طرح به صورت خطی است.«مواردی مانند Nanotext، Microtext همگی در مرحله طراحی ایجاد میشود. طرح گیلوش نیز یک فاکتور طراحی است. شکلی هندسی که بازسازی و یا طراحی آن با نرم‌افزارهای معمولی مثل فتوشاپ، کورل، فری‌هند و … غیرممکن است.
طرح مخفی، مشخصه امنیتی دیگری است که هنگام طراحی شکل می‌گیرد. طرح مخفی برای دیده شدن به یک فیلتر رمزگشا (Decode Film) نیاز دارد.
ویژگی امنیتی دیگر، طرح سیترو (See-through) است. طرحی که به دو بخش تقسیم شده و به صورت همزمان نیمی از آن بر روی کار و نیم دیگر پشت کار با استفاده از ماشین‌های چاپ همزمان چاپ میشود. زمانی که طرح سیترو در مقابل نور قرار می‌گیرد، دو بخش همدیگر را تکمیل و طرح به صورت کامل دیده میشود. برای کنترل دقیق طرح سیترو ذره‌بین‌هایی با بزرگنمایی مناسب مورد نیاز است تا جعل بودن آن مشخص شود، وگرنه جعلی بودن طرح سیترو با چشم غیرمسلح کمی مشکل است.
و حالا مرحله چاپ امنیتی
فاکتورهای امنیتی که در این قسمت چاپ ایجاد میشود یا حاصل کار با مرکبهای امنیتی ویژه است یا محصول تکنیکهای خاص چاپ و یا هر دو.شاید تا به حال عنوان مرکب های مغناطیسی به گوشتان خورده باشد.اطلاعاتی که با مرکبهای مغناطیسی چاپ میشود به نام MICR قابل بازخوانی برای ماشین (Reader) هستند، به طور مثال زمانی که چکی در بانک پرداخت میشود، تحویل‌دار بانکی دیگر نیازی به وارد کردن اطلاعات به صورت دستی به کامپیوتر ندارد و با یک دستگاه Reader به راحتی می‌تواند کدها را بخواند. علاوه بر این اگر چکی جعلی باشد در این مرحله قابل شناسایی است. از این رو استفاده از مرکبهای مغناطیسی را میتوان جزو فاکتورهای امنیتی به حساب آورد.
مرکبهای فسفری نوعی دیگر از مرکبهای امنیتی هستند که زیر نور UV تغییر رنگ داده و شبرنگ میشوند. مرکب فسفری اگر اسکن شود، تیره‌تر میشود. با این وجود این نوع مرکب از درجه امنیت پایینی برخوردار است. این در حالی است که مرکب‌هایی که تنها زیر نور ماورای بنفش و یا مادون قرمز تغییر رنگ یافته دیده میشوند، ضریب امنیت بیشتری دارند.
نوبت به عملیات تکمیلی میرسد.
مرحله پایانی که نهایی‌ترین ویژگی‌های امنیتی بر روی سند ایجاد میشود. الصاق هولوگرام به روش هات‌استمپ، طلاکوبی و برجسته‌سازی به شیوه‌ای متفاوت و با طراحی خاص، پرفراژ و پانچ و … از جمله مواردی هستند که در این مرحله اعمال میشوند.
نظرات